Những điều cần biết khi săn học bổng

Đây sẽ là lời khuyên mình dành cho các bạn sinh viên Đại học đang có í định săn học bổng.

Giới thiệu qua về bản thân, khi mình còn học Đại học Bách Khoa Hà Nội, mình đã dành được học bổng trao đổi toàn phần tại Nhật Bản, Phần Lan, và Indonesia. Và gần đây nhất, mình đã trúng tuyển và đỗ học bổng toàn phần Master tại Pháp.

Luôn luôn sẵn sàng

Nộp hồ sơ là một quá trình tốn thời gian mà các bạn có thể chuẩn bị trước. Về cơ bản, các chương trình học bổng sẽ yêu cầu các giấy tờ sau:

Sơ yếu lý lịch (Curriculum vitae)
Hai thư giới thiệu (Recommendation letter)
Thư bày tỏ động lực (Motivation Letter)
Bằng IELTS (tối thiểu 6.5)
Bảng điểm Đại học
Hộ chiếu

Trong bộ hồ sơ trên, thư giới thiệu là thứ rất quan trọng và các bạn cần chuẩn bị sớm. Các bạn sẽ cần nhờ các thầy cô Đại học giảng dạy để viết thư giới thiệu bạn là người như nào. Theo kinh nghiệm của mình, các thầy cô đều rất tốt tính và luôn sẵn sàng hỗ trợ sinh viên. Miễn là bạn tỏ ra được thái độ, tinh thần học tập và làm việc tốt. Nếu các bạn mới học năm nhất hay năm hai, thư giới thiệu nên dựa vào thành tích học tập trên lớp. Nếu các bạn đang học năm cuối, thư giới thiệu nên kể lại quá trình nghiên cứu của bạn cùng với các thầy cô.

Thư bày tỏ động lực là làm nổi bật thành tích cá nhân và chứng tỏ được tại sao suất học bổng này lại dành cho bạn. Mình có rất nhiều sai lầm trong việc viết Motivation Letter như văn mẫu, mà mình sẽ nêu ra để cách bạn tránh trong một bài viết khác. Và các bạn cũng chỉ nên viết tất cả các thư xúc tích gói gọn trong 1 trang giấy duy nhất.

Thứ tốn công sức nhất đối với mình có lẽ là bằng IETLS. Nhưng không sao đâu, tiếng Anh của mình khá kém khi mới vào Đại học, chỉ khoảng 400 TOEIC. Nhưng mình vẫn nộp hồ sơ và đậu nhờ những yếu tố khác.

May mắn

Mình nhận ra rằng mình là một đứa rất may mắn trong việc nộp học bổng. Tại thời điểm mình nộp các học bổng trao đổi sinh viên, mình không đạt đủ các tiêu chí trên: không có bằng IETLS và điểm đại học cũng chỉ dừng ở mức khá (dưới 3.2/4). Tuy nhiên, mỗi lần mình đỗ học bổng là đều dựa vào một sự may mắn nào đó. Học bổng đi Nhật, mình rất may vì mình là một số ít những sinh viên có hộ chiếu tại thời điểm nộp học bổng. Học bổng đi Phần Lan, mình rất may vì có thể xin nhanh được thư giới thiệu của thầy cô với hạn chót trong 1 tuần. Học bổng đi Indonesia, mình rất may vì mình là sinh viên Việt Nam duy nhất nộp hồ sơ... Mình thậm chí còn rủ bạn và hướng dẫn bạn nộp cùng sau khi biết thông tin đó.

Học Đại học Bách Khoa Hà Nội thực sự cho mình rất nhiều cơ hội tham gia các suất trao đổi sinh viên. Thông thường, các bạn sinh viên Kỹ thuật rất rụt rè và ngại nộp hồ sơ, vì sợ trượt và sợ không đạt đủ tiêu chí. Nhưng mình luôn tâm niệm thà tiếc vì trượt, còn hơn tiếc vì không làm. Quy trình chọn ứng viên không phải là chọn ra người giỏi nhất, mà là chọn ra người phù hợp nhất. Vì vậy, các bạn hãy cứ tự tin nộp tất cả những học bổng mà các bạn biết, làm hồ sơ tốt nhất trong khả năng và chờ đợi may mắn...

Mình và ông bạn cùng lớp, 2 sinh viên Việt Nam duy nhất nộp học bổng.

Quen với thất bại

Tất nhiên không phải lúc nào bạn cũng là người phù hợp với học bổng, thế nên hãy mãi giũa bản thân, nộp thật nhiều và chờ đợi sự may mắn. Để đỗ được học bổng Master tại Pháp, mình đã mất 2 năm để làm đẹp hồ sơ. Chỉ tính riêng năm 2024, mình đã trượt tổng cộng 5 lần chỉ đến khi suất học bổng cuối cùng thì mình mới đỗ. Nộp học bổng là một quá trình rất cạnh tranh mà bạn phải thi đấu với các sinh viên giỏi khác. Làm đẹp hồ sơ cần rất nhiều thời gian và công sức, đó là một thứ khó nhưng có thể làm được. Mình đã dành ra 3 năm làm nghiên cứu và 3 năm đi làm mới có thể ra được 2 bài báo quốc tế và 1 bằng sáng chế Mỹ. Mình cũng mất gần 5 năm học tiếng Anh mới có thể nâng được trình độ tiếng Anh từ gần 400 lên 910 TOEIC. Mình tin là các bạn cũng có thể làm được, hãy cứ bắt đầu và giữ lửa đam mê thật lâu.

Mình đã trượt rất nhiều học bổng mà không thể nhớ nổi.

Mạng lưới quan hệ tốt

Sau 4 năm tốt nghiệp Đại học, mình bắt đầu hiểu ra được câu nói Who You Know, Not What You Know Might Matter More, dịch tạm là Bạn quen ai quan trọng hơn bạn là ai. Mình biết rất nhiều bạn không phải nổi trội, nhưng đạt được những suất học bổng lớn ở Mỹ hay châu Âu nhờ giới thiệu từ các thầy cô giáo. Các bạn làm việc cùng thầy cô, chứng minh được năng lực, và được ưu ái hơn rất nhiều trong việc chọn lựa học bổng. Đây cũng là bài học lớn nhất mà mình áp dụng trong quá trình săn học bổng Master. Nếu mình không có các tiền bối chỉ bảo và chỉnh sửa hồ sơ giúp, chắc chắn mình sẽ trượt. Nếu mình không có thầy cô giúp đỡ viết thư giới thiệu, chắc chắn mình cũng sẽ trượt.

Nếu không có sự giúp đỡ của các thầy cô Bách Khoa và các tiền bối, mình sẽ không thể đỗ học bổng nào.

Kết luận

Theo đuổi học bổng là một quá trình dài hơi và phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Điều duy nhất mà bạn có thể làm là học tập tốt và làm việc thật chăm chỉ, không ngừng cải tiến bản thân. Không ngừng mở rộng mạng lưới, làm việc cùng những thầy cô giỏi và tiến bối giỏi, mở ra những cơ hội mới cho bạn. Đó mới là những điều quan trọng trong suốt quãng thời gian tuổi 20. Mình chúc các bạn thành công, giữ được lửa đam mê và may mắn.

Kỷ niệm cùng những người bạn trao đổi sinh viên tuyệt vời.